سه شنبه 18 خرداد 1400 , 16:10
شوال/خرداد؛ سرآغاز معنابخشی به دو مقولهی فهم
یکی از مهمرین زمینههای جلوهی مناسک، خانواده است. مناسک با وصل اعضای خانواده به گذشته و زندهنگهداشتن حس تاریخدار بودن و ریشهداری خانواده، چارچوب تعاملات خانوادگی آتی را به شکل تلویحی...
فاش نیوز - با نام و یاد خدا، یکی از مهمترین نکاتی که با پرتو افکنی بر رویدادهای تاریخ قدسی پدیدار میشود جایگاه ویژهی دو مقولهی فهم یعنی مکان و زمان در حوزهی اندیشهی دینی است. به عنوان مثال تاکید بر رؤیت حلول ماه شوال و تعیین زمان دقیق فرا رسیدن عید فطر، مهمترین جلوهی اهمیت این جایگاه است.
نکوداشت رویدادهای مهم تاریخی، از جمله قیام خونین پانزده خرداد و یا برگزاری هرچه باشکوهتر مراسم ارتحال حضرت امام(ره) نیز دقیقا از منطق درونی اهمیت جایگاه مکان و زمان تبعیت میکند.
اساسا تشریفات مذهبی در قالب مجموعه حرکات دارای نظم، و وابسته به زمان، ادامهی حیات رفتارهای مبتنی بر کرامت انسانی، خیر عمومی، مشارکت سیاسی و انسجام اجتماعی را تضمین میکند.
مفروض است:
الف: هنوز هیچ چشمانداز روشنی از فرونشستن غبار برخاسته از تاخت و تاز کووید- 19 وجود ندارد؛ هرچند در رابطه با تولید واکسن روزنههای امید به درستی به روی بشر باز شده؛ اما چنان که مشهود است، انواع نام ویروسها نیز به موازات آن در حال شنیدهشدن است ...
ب: به عقیدهی بسیاری از پژوهشگران، سازمان حج و زیارت در ایران اسلامی، در را بطه با ظرفیت بیبدیل فرهنگی این کنگرهی عظیم بالاترین میزان رضایتمندی را در بین اربابرجوع کسب کرده است...
ج: با پرتو افکنی بر تأثیرپذیری بنیادین کنگرهی عظیم حج از شبیخون کووید -19 و گرد و خاک برآمده از آن برای دومین سال متوالی، میتوان ادعای «اسلاوی ژیژک» مبنی بر اینکه این ویروس پاندول جهان را از حرکت باز داشته، تاویل و تفسیر کرد.
1: دو سال محرومیت
ماه شوال که شروع میشد، آن شور و حال فرهنگی حاصل از حضور در سرزمین وحی و تزریقشده به رگهای جامعهی بزرگ اسلامی شتاب بیشتری مییافت. ازدورهمیها و التماسدعاگفتنها و حلالیتطلبیدنها گرفته تا هماهنگی با رستورانها و مراکز پذیرایی برای مراسم پس از بازگشت...
مباحثی مرتبط با پاسپورت و واکسن و تجربهی مدیر کاروان، کیفیت و مکان هتل در مدینهی منوره و مکهی مکرمه و هماطاقیها... بیش از پیش به شور و حال این سفر عظیم معنوی میافزود... در این میان روحافزاترین سؤال به مدینهاول یا مدینهدوم ارتباط داشت. شور وحال تهیهی لباس احرام و شرکت در کلاسهای آموزشی نیز توصیفشدنی نیست...
2: مناسک مشترک خانوادگی دیرپا
یکی از مهمرین زمینههای جلوهی مناسک، خانواده است. مناسک با وصل اعضای خانواده به گذشته و زندهنگهداشتن حس تاریخدار بودن و ریشهداری خانواده، چارچوب تعاملات خانوادگی آتی را به شکل تلویحی پدیدار میکند. اعضای خانواده با شرکت در مناسک، به اجتماع و فرهنگ بزرگتر پیوند میخورند...
اکنون برای دومین سال، کووید – 19 میکوشد تمام جنبههای فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کنگرهی عظیم حج را به طور کامل به حافظهی تاریخ بسپرد...
اساساً هدف مناسک سیاسی، جشنواره، شادمانی و ضیافت... عبارت از توصیف گروهی از مردم منسجم و مبتنی برارزشها و اهداف مشترک میباشد که با مشروعیت، اسطورهها و نظم گیتی ... پیوند خورده است.
تأکید بر این نکته از این لحاظ مهم است که به نظر میرسد هیاهوی انتخابات 1400 نیز به یاری کووید- 19 امده است... به طوری که حتی فاجعهی تخریب ضریح مطهر امامان معصوم(ع) در قبرستان بقیع تحتالشعاع قرار میگیرد.
3: شایستهترین احترام نثار کسانی است که در امر نیکی برتری دارند
چنان که ارسطو نگاشته: آن که در امر نیکی، برتری داشته باشد، از احترامی بیشتر بهره میبرد ... در حقیقت، باید تنها مردِ خوب "مورد احترام قرار گیرد".
«عملکرد کلی آیتالله خمینی[ره] به عنوان رهبر مخالفان اسلامی رژیم شاه و بلندپایهترین رهبر ایران روشن میسازد که رهبری وی آمیزهی پیچیدهای از آرمانگرایی تا واقعگرایی است؛ آمیزهای که درک آن برای غربیان دشوار است و همین موجب شده تا روزنامهنگاران آمریکایی القاب توهینآمیزی چون متحجر در بارهی او بکار برند... او با ایفای نقش متوازن کننده، منافع کشور را در نظر دارد...»
این روزها نباید از موتورهای جست و جو غافل بود. به نظر میرسد برنامههای بسیار پیچیدهای برای اینکه واعظ پیر، خیلی زود به فراموشی سپرده شود، در دستور کار قرار داده شده است.
نتیجهگیری:
ماه شوال علاوه بر اعلام پایان ماه مبارک، نوید بخش فرارسیدن ایام پر برکت ذیالقعده و ذی الحجه نیز میباشد.
مناسک از آنجا که به طور ذاتی با هنجارهای مورد انتظار مردم سازگارند، نتایج آرامبخشی را برای زندگی روزمره در پی دارند.
اساسا تشریفات مذهبی که ناظر بر آیینهای پرستش و خشوع در برابر ذات اقدس الهی و آنچه آدمی را به او نزدیک میکند، به مثابه مجموعهای از حرکات دارای نظم وابسته به زمان و مکان است.
حج مهمترین جلوه ی آ شکارگی روح جمعی است. و برخی از اهداف آن عبارتند از حفظ جماعت، ترو تازه نگاهداشتن حس تعلق به گروه، و مواظبت از اعتقاد و ایمان ...
در پایان دهه دوم از قرن جدید رویکرد مناسکی بخشی از نسل نو که از همان دوران کودکی در میان رایانه ها بالیده و بزرگ شده ، از رهگذر "کلیسای گوگل" تنظیم می شود ... که قابلیت پردازش میلیاردها جستجوی اینترنتی روز مره را دارد ...
البته به نظر می رسد گره زدن شبکه های اجتماعی با مراسم کلیسا و یا احداث مسجد الکترونیک، و به تبع آن وعاظ تلویزیونی، و برنامه های مذهبی با محتوای به شدت تجاری ... در مواردی چندان موفق نبوده است.
جهان نوین منطقی آهنین دارد و ساختارش را بر همه تحمیل میکند. نظریه مسجد الکترونیک، اساسا بر دو وجه سلبی و ایجابی استوار است... اکنون هر گونه آموزش را اینترنت، بسی بیشتر از تلویزیون دگرگون میسازد.
سخن آخر اینکه پرتوافکنی بر چرایی و چگونگی افسونزدایی از یک امر قدسی، از سوی سوداگران بازار اندیشه میتواند درک واقعیتری از چشماندازِ اصیلترین انقلاب معاصر که مهمترین کارویژهی آن بازگشایی فصلی نو در تاریخ است، ارائه دهد.
| دکتر سید مهدی حسینی
...
هر سال تابستان تقریباً یک ماه
یک پیکان مدل پایین می خریدم
می آمدم تهران
از ونک تا شمیران
مسافر کشی می کردم
شبها در ماشین یا نیمکت پارک ملت می خوابیدم
آن موقع تا صبح پارک شلوغ بود.
و هر چه کار می کردم خرج شکم می کردم
ولی همون یک ماه ماشین ۳۰ % گرانتر می فروختم
تا سال دیگر تکرار.
فقط برای این گفتم که :
کمربند ماشین فقط یک دکور بود
باز وبسته که نمی شد
...